Pandemia, zdalna nauka, a tym samym przymusowa izolacja dzieci i brak kontaktów rówieśniczych, sprawiły niemałe spustoszenie w głowach, zarówno rodziców jak i dzieci. Dzieci mają trudności z powrotem do szkoły w trybie stacjonarnym, z aklimatyzacją oraz kontaktami rówieśniczymi.

Coraz więcej zatroskanych rodziców szuka więc pomocy u specjalistów, najczęściej wpisując w google frazę „psycholog dziecięcy”. Często wcześniej długo zwlekają z podjęciem odpowiednich działań, ponieważ wiąże się to z pewnego rodzaju dyskomfortem psychicznym. Na przykład z obawą przed przyznaniem się, że ja lub dziecko potrzebujemy pomocy lub przed stygmatyzacją z tym związaną, że z moim dzieckiem, a może i ze mną jest „coś nie tak”.

Rodzicowi często trudno jest zaakceptować samą myśl, że jego dziecko może mieć jakiś problem i potrzebuje specjalistycznego wsparcia np. psychologa dziecięcego. To zupełnie normalne. Jednym z naszych wewnętrznych mechanizmów obronnych w takich sytuacjach, jest właśnie zaprzeczanie. Tymczasem świadome działania mogą właśnie przeciwdziałać tak rozumianej stygmatyzacji.

Nie wszystkie problemy wymagają od razu wsparcia psychologa dziecięcego czy psychoterapeuty. W wielu dziedzinach życia pomóc może inny specjalista, taki jak coach dziecięcy, młodzieżowy czy rodzicielski, mentor, tutor. Taka pomoc często wystarcza, a jeśli nie, to doświadczony coach dostrzeże problem i skieruje do odpowiedniego specjalisty. Warto więc, nie czekając w kolejce do psychologa dziecięcego skonsultować się z coachem dziecięcym czy młodzieżowym. Poniżej kilka wskazówek, które mogą pomóc w podjęciu decyzji, do jakiego specjalisty skierować pierwsze kroki.

Kiedy szukać pomocy coacha, a kiedy należy skorzystać z pomocy psychologa dziecięcego?

Z coachingu mogą korzystać dzieci, młodzież i dorośli, którzy mają pewne trudności, ale jednocześnie są zdrowi psychicznie i posiadają wszystkie niezbędne zasoby do ich pokonania. Zasoby te to umiejętność logicznego myślenia, samoświadomość, odpowiednie kompetencje miękkie oraz pewne doświadczenie. Dzieci często nie potrafią tych umiejętności odpowiednio wykorzystać albo nie są świadome ich posiadania. Doświadczony coach dziecięcy pomaga im pokonać te trudności, wskazuje drogę do zmiany niepożądanych zachowań poprzez wydobywanie nieodkrytych zasobów, odpowiednie prowadzenie, motywowanie, dodawanie siły i wiary w siebie.

Opierając się na własnym doświadczeniu wiem, że wprowadzenie elementów mentoringu i eksperckich wskazówek do procesu coachingowego zarówno dziecka, nastolatka jak i rodzica, jest nieuniknione, a często wręcz oczekiwane. Wielu potrzebuje konkretnych zaleceń, dlatego forma pracy coacha wspierana jest także mentoringiem i doradztwem. W coachingu szczególnie wartościową kwestią jest podejście skoncentrowane na tym, co jest „tu i teraz”
i znalezieniu najlepszych sposobów na poradzenie sobie z problemem. Wprowadzenie w życie zmian, których celem jest polepszenie jakości naszego życia. Dziecko, nastolatek, a także rodzic, koncentrują się na tym, co chcą w swoim zachowaniu czy podejściu zmienić. Szukają najlepszego sposobu rozwiązania swojego problemu. Wprowadzają go w życie, przy odpowiednim wsparciu coacha i monitorowaniu postępów.
Rolą coacha jest pomoc w poszukiwaniu rozwiązań na przyszłość, a nie w roztrząsaniu problemów z przeszłości. Coach z pewnością nie będzie pomocny w wyciąganiu z dołka psychicznego, depresji, nie zastosuje terapii czy leczenia farmakologicznego. Nie postawi diagnozy. Nie będzie analizował przeszłości doszukując się w niej przyczyn stanu, w którym aktualnie człowiek się znajduje. Coach ulepszy to, co już jest dobre i to, co ma potencjał być jeszcze lepsze. Pomoże odkryć to, co na ten moment wydaje się niewidoczne i przezwyciężyć bariery, jakie stoją na drodze do celu, który chcemy osiągnąć. Wyzwoli wewnętrzną moc oraz wpłynie na efektywność podejmowanych wysiłków i działań.

W przypadku terapii, podobnie jak w pomocy psychologicznej, terapeuta zajmuje się analizowaniem ludzkich zachowań, poszukując ich przyczyn w przeszłości. Psycholog zanim zacznie pomagać budować przyszłość, wraca do przyczyn problemowej sytuacji. Z tego też względu, terapia psychologiczna zazwyczaj jest długoterminowa. Pomocy psychologicznej potrzebują osoby, które mają problemy i jednocześnie brakuje im wewnętrznych zasobów do ich rozwiązania.

Do coacha nie powinno się zgłaszać dziecko chore, z oznakami depresji czy w jakikolwiek sposób zaburzone – takie dzieci powinny poszukać pomocy psychologa dziecięcego lub psychoterapeuty, a czasem nawet psychiatry. Coach nie zajmuje się więc terapią. Nie leczy zaburzonej psychiki, ale pomaga we wzmacnianiu tej zdrowej. Do coacha zgłaszają się głównie osoby, które nie mają problemów natury psychicznej, ale interesują się efektywniejszym wykorzystaniem swojej psychiki i chcą zwiększyć jakość swojego funkcjonowania. Coach jest w stanie pomóc w dookreśleniu celu działania, zmotywować i zachęcić do wyzwań. Coach pomoże przezwyciężyć bariery, jakie stoją na drodze do celu, który chcemy osiągnąć. Udzieli wsparcia w rozwijaniu potencjału, który w nas drzemie. Jako specjalista, expert lub mentor, może wskazać też najodpowiedniejsze techniki i wesprze ich wdrażanie.

Coaching skierowany jest do osób, które nie mają trudności natury psychicznej, a jednak czują potrzebę poprawy swojego funkcjonowania w codziennym życiu, czy w relacjach rodzinnych. Ostatnio z takiego wsparcia korzysta coraz więcej nastolatków. Praca z coachem zalecana jest bowiem tym, którzy szukają wewnętrznej motywacji lub nie mają odwagi, aby dążyć do obranych celów. Jest to również rozwiązanie dla tych, którym brakuje wiary w siebie. Często bywa zalecany osobom, które zażegnały swoje problemy i potrzebują dodatkowego wzmocnienia lub wypracowania oczekiwanych postaw. Podczas prowadzenia psychoterapii pojawiają się obszary, w których stosuje się metody coachingowe, coach jednak nie będzie sięgał po techniki psychoterapeutyczne, ale w razie potrzeby zasugeruje psychoterapię, gdy stwierdzi, że dana osoba wymaga głębszych zmian np. w strukturze osobowości.

Coach dziecięcy, a psycholog dziecięcy. Podobieństwa i różnice.

Jak coach dziecięcy pomaga dzieciom?

Jak psycholog dziecięcy pomaga dzieciom?

W pracy z coachem przeszłość nie odgrywa aż tak istotnej roli. Najważniejsze jest tzw.  „tu i teraz” a także „jutro”, które w głównej mierze determinuje pójście na przód. Tak naprawdę bez względu na to, czy chodzi o poradzenie sobie z jakimś problemem, realizację marzeń czy ulepszenie jakiegoś obszaru funkcjonowania, to najważniejsza jest przyszłość, bo to ona wiąże się z realizacją założonych sobie celów. Coach dziecięcy wspiera dziecko, nastolatka, ale najlepsze efekty można osiągnąć we współpracy z całą rodziną.

Coach dziecięcy. Pracuje z dzieckiem, nastolatkiem zdrowym psychicznie, w razie konieczności, kieruje do pracy z psychologiem dziecięcym lub psychoterapeutą. Nie leczy zaburzonej psychiki, ale pomaga w trenowaniu tej zdrowej.
Praca coacha dziecięcego ukierunkowana jest na wspieranie dziecka w rozwoju na miarę jego możliwości. Może się skupiać na pracy z emocjami, wzmacnianiu mocnych stron i niwelowaniu wewnętrznych barier w funkcjonowaniu społecznym, poznawczym i emocjonalnym.

Coach dziecięcy.

  • pracuje z dziećmi i nastolatkami zdrowymi psychicznie,
  • na podstawie wywiadu diagnozuje problemy i lęki dziecka i określa, czy są one typowe dla jego stadium rozwoju psychologicznego,
  • jest w stanie określić stopień i prawidłowości rozwoju dziecka,
  • uczy i wspiera przy stosowaniu technik, które skutecznie pomagają rozumieć własne emocje i innych, pomagają opanować gniew, złość i agresję dziecka, nastolatka, rodzica,
  • uczy i pomaga dziecku, które nie potrafi komunikować się
    z rówieśnikami, jak te relacje nawiązać i kształtować i wzmacniać,
  • wspiera umiejętności koncentracji uwagi,
  • pomaga w odnajdywaniu swoich mocnych stron,
  • wspiera przy budowaniu poczucia własnej wartości,
  • wspiera w radzeniu sobie ze stresem lub z wydarzeniami zmieniających życie np. egzaminy, zmiana szkoły, przeprowadzka,
  • towarzyszy przy wdrażaniu w życie nowych nawyków,
  • uczy podejmowania autonomicznych decyzji,
  • wspiera rodziców w sytuacjach rywalizacji rodzeństwa,
  • w obliczu różnorodnych obaw pomaga w znalezienie strategii i radzeniu sobie z nimi,
  • wspiera w radzeniu sobie ze stresem lub z wydarzeniami zmieniających życie np. zmiana szkoły, przeprowadzka, egzaminy.
  • kształtuje zachowania mające na celu poprawianie relacji rodzic-dziecko/ nastolatek.

Coaching dziecięcy, młodzieżowy i rodzicielski, pomaga wykreować przyszłość.

 

W pracy psychologa w ogóle, w tym także psychologa dziecięcego dużą uwagę przywiązuje się do przeszłości, która
w negatywny sposób rzutuje na teraźniejszość i przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu. Zadaniem psychologa dziecięcego jest więc przede wszystkim przeanalizowanie przeszłości i na jej podstawie postawienie diagnozy, jak również uświadomienie pacjentowi schematów własnych zachowań. Psycholog dziecięcy podobnie, wspiera dziecko, nastolatka, a także rodziców.

Psycholog dziecięcy. Pracuje z dzieckiem i nastolatkiem zdrowym lub zaburzonym psychicznie, w razie konieczności, kieruje na psychoterapię lub do psychiatry. Psychoterapia zawiera elementy leczenia zdrowia psychicznego.
Pomoc psychologa dziecięcego czy psychoterapeuty także ukierunkowana jest na wspieranie dziecka w rozwoju, na miarę jego możliwości. Może się skupiać na pracy z emocjami, wzmacnianiu mocnych stron i niwelowaniu wewnętrznych barier w funkcjonowaniu społecznym, poznawczym i emocjonalnym.

Psycholog dziecięcy.

  • diagnozuje choroby i zaburzenia dziecięce, za pomocą obserwacji, rozmowy klinicznej i specjalistycznych testów psychologicznych,
  • diagnozuje problemy i lęki dziecka i określa, czy są one typowe dla jego stadium rozwoju psychologicznego,
  • określa stopień i prawidłowości rozwoju dziecka,
  • wskazuje techniki, które skutecznie pomagają rozumieć własne emocje i innych, pomagają opanować gniew, złość i agresję dziecka, nastolatka, rodzica,
  • uczy i pomaga dziecku, które nie potrafi komunikować się
    z rówieśnikami, jak te relacje nawiązać i kształtować i wzmacniać,
  • wspiera umiejętności koncentracji uwagi,
  • pomaga w odnajdywaniu swoich mocnych stron,
  • wspiera przy budowaniu poczucia własnej wartości,
  • wspiera w radzenie sobie ze stresem lub z wydarzeniami zmieniających życie np. egzaminy, zmiana szkoły, przeprowadzka,
  • kształtuje zachowania mające na celu poprawianie relacji rodzic-dziecko/ nastolatek,
  • pracuje z pacjentem z traumami,
  • specjalista ten jest również uprawniony do wydawania orzeczeń czy zaświadczeń na temat stanu zdrowia psychicznego.

Psycholog dziecięcy, a przede wszystkim psychoterapeuta pomaga i pozwala zamknąć przeszłość i wspiera przyszłość.

 

 

 

Jeżeli uważasz, że potrzebujesz wsparcia w wyżej wymienionych kwestiach, zapraszam do kontaktu z coachem dziecięcym, młodzieżowym i rodzicielskim- mgr Agatą Szymendera.